Fundacja Wsparcia Społecznego

O Fundacji

Raport Podsumowaujący zadanie "Akademia Pracy z Dzieckiem"

Diagnoza sytuacji kobiet na rynku pracy dokonana przez Fundację Wsparcia Społecznego, zaobserwowane dysproporcje w aktywności zawodowej kobiet w porównaniu do mężczyzn oraz bariery ograniczające szanse kobiet na rynku pracy, wskazały na potrzebę objęcia kompleksowym, bezpłatnym wsparciem tej grupy społecznej. Trudna sytuacja kobiet powracających na rynek pracy po urlopach macierzyńskich/wychowawczych lub po okresie opieki nad osobami zależnymi, skłoniła wnioskodawcę do przygotowania oferty dla nieaktywnych zawodowo kobiet, w celu wzmocnieniaWprowadzenie

i wyrównania szans kobiet na ponowne zaangażowanie się w aktywność zawodową, z wykorzystaniem form sprawowania opieki nad dziećmi do lat 3, które daje ustawa z dnia 4 lutego 2011r., umożliwiając jednocześnie

Znacznie większa liczba kobiet niż mężczyzn pozostaje poza rynkiem pracy. Kobietom trudniej godzić obowiązki zawodowe z domowymi, ponieważ częściej niż mężczyźni obarczone są obowiązkami wynikającymi z prowadzenia gospodarstwa domowego, wychowywania dzieci i sprawowania opieki nad starszymi lub niepełnosprawnymi domownikami. Kobiety zdecydowanie częściej niż mężczyźni samotnie wychowują dzieci. Długotrwale pozostają poza rynkiem pracy, co powoduje dezaktualizację kwalifikacji zawodowych, obniża  ich samoocenę w zakresie kompetencji zawodowych, ogranicza im możliwości samodzielnego, skutecznego poszukiwania zatrudnienia.

Kobiety potrzebują zewnętrznego, specjalistycznego wsparcia umożliwiającego odzyskanie kompetencji skutecznego poszukiwania pracy. Fundacja Wsparcia Społecznego, od kilku lat jest rzecznikiem interesu tej grupy społecznej. Z pomocy Fundacji, w tym w zakresie aktywizacji społeczno - zawodowej, korzystało kilkaset kobiet zamieszkujących na Dolnym Śląsku. Przygotowana oferta adresowana jest do nieaktywnych zawodowo kobiet, które samodzielnie nie są w stanie odzyskać mobilność zawodową na coraz trudniejszym rynku pracy.

Zjawisko bezrobocia wciąż pozostaje jednym z najważniejszych problemów społecznych
w Polsce. Zjawisko bezrobocia wciąż pozostaje jednym z najważniejszych problemów społecznych
w Polsce, mimo, że według statystyk GUS poziom bezrobocia maleje, ale struktura osób bezrobotnych nie ulega zmianie. Według danych Powiatowego Urzędu Pracy we Wrocławiu z dnia 29.02.2016 r., we Wrocławiu i powiecie wrocławskim liczba osób bezrobotnych wyniosła 14 863 tys., z czego 12 544 tys. stanowili mieszkańcy Wrocławia. W porównaniu do ostatniego kwartału 2012r., gdy liczba osób bezrobotnych we Wrocławiu i powiecie wrocławskim wyniosła odpowiednio 21,7 tys. i 18,6 tys., wyraźnie widać tendencję zniżkową liczby osób bezrobotnych. Jednak nadal ponad połowa z nich to kobiety (ok. 52%). Obserwujemy, zatem coraz mniejszą aktywność kobiet na rynku pracy i coraz większą różnicę we wskaźnikach zatrudnienia kobiet i mężczyzn.

Tradycyjny podział ról społecznych ze względu na płeć w dalszym ciągu wpływa na sytuacją kobiet na rynku pracy. Zjawisko to występuje w różnej skali na całym świecie, w tym na kontynencie europejskim. Niższy wskaźnik zatrudnienia kobiet niż mężczyzn występuje we wszystkich krajach Unii Europejskiej. Według rankingu Global Gender Gap Index (Wskaźnik Nierówności Płci) w 2014 r. Polska plasowała się na 57 miejscu pod względem wartości współczynnika nierówności płci a stopa bezrobocia kobiet w Polsce kształtowała sie na poziomie 9,6%.

Wśród przyczyn niższej aktywności zawodowej kobiet można wyróżnić czynniki społeczno-kulturowe. W Polsce zakorzenione są stereotypy m.in. kobiety-matki, kobiety-opiekunki, kobiety-orędowniczki domowego ogniska. Silny wpływ rodzicielstwa na uczestnictwo w rynku pracy wiąże się
z tradycyjnym podziałem ról ze względu na płeć oraz z brakiem placówek opieki nad dziećmi.

Chociaż w ciągu ostatnich kliku lat odnotowano wzrost dostępności opieki nad dziećmi, zgodnie z celami europejskimi (W 2002 r. Rada Europejska wezwała państwa członkowskie do „usunięcia czynników zniechęcających kobiety do uczestnictwa w życiu zawodowym), w wielu krajach wskaźniki objęcia dzieci odpowiednią opieką utrzymują się na poziomie niższym niż poziom docelowy, w szczególności w przypadku dzieci poniżej 3 roku życia. Zajmowanie się innymi osobami wymagającymi opieki również ma znaczący wpływ na możliwość utrzymania się na rynku pracy kobiet i mężczyzn; wyzwanie to jest jeszcze większe ze względu na starzenie się społeczeństwa. Obowiązki te wpływają na niską stopę zatrudnienia kobiet w wieku od 55 do 64 lat (36,8 % w 2008 r.,
o 18,2 punktów procentowych mniej niż stopa zatrudnienia mężczyzn).

Jak wynika z danych resortu pracy w Polsce, pod koniec listopada 2014 roku liczba kobiet, które po urodzeniu dziecka nie podjęły zatrudnienia, wyniosła 223 670 osób. Stanowiło to zatem 12,4 proc. ogółu bezrobotnych.

W związku z wejściem w życie w 2011 roku ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 poza żłobkami publicznymi i niepublicznymi powstawały również kluby dziecięce, pojawiła się również instytucja opiekuna dziennego oraz niani będąca alternatywą dla dotychczasowych form opieki oraz samozatrudnienia. Z danych przedstawionych przez DWUP w 2012 r. odsetek dzieci objętych opieką
w poszczególnych gminach był zróżnicowany. Średnia dla WrOF wyniosła 3,9 %, co w porównaniu ze średnią krajową (3,8 %) plasuje WrOF na wysokim miejscu w rankingu, średnia ta nadal jest jednak niższa niż średnia dla województwa dolnośląskiego (6,6 % w 2012 roku). Poziom objęcia dzieci do lat 3 opieką instytucjonalną pozostaje nadal niezadowalający. Według danych GUS w roku szkolnym 2012/2013 we WrOF funkcjonowało 60 żłobków oraz klubów dziecięcych i uczęszczało do nich 4880 dzieci. Zdiagnozowano różnice w dostępności do odpowiedniej infrastruktury pomiędzy poszczególnymi gminami – tylko w 6 spośród 15 gmin funkcjonują żłobki i kluby dziecięce; są to gminy Wrocław, Trzebnica, Oleśnica (gmina miejska), Oborniki Śląskie, Siechnice i Miękinia. Warto zauważyć, że w gminach z dodatnim saldem migracji i znaczącą ilością nowo oddanych do użytku mieszkań – Kąty Wrocławskie, Żórawina, Czernice i Kobierzyce – nie ma żłobków ani klubów dziecięcych. Zapewnienie odpowiedniego poziomu zaspokojenia potrzeb w tym obszarze jest ważnym elementem możliwości godzenia życia zawodowego i prywatnego rodziców. Jest to szczególnie istotne z punktu widzenia ułatwienia powrotu rodziców na rynek pracy. Ustawa z 2011 roku została uchwalona właśnie w celu wsparcia potrzeb rodziców pragnących godzić obowiązki zawodowe i rodzinne. Niedobór miejsc opieki nad dziećmi w wieku do lat 3 stanowi istotną barierę w dostępie do rynku pracy szczególnie dla kobiet. (źródło: DWUP „Kobiety na dolnośląskim rynku pracy w 2015”)

Pozycja kobiet ubiegających się o pracę po urodzeniu dziecka jest bardzo trudna, w związku z postawą pracodawców, którzy z jednej strony obawiają się częstych zwolnień lekarskich i mniejszej dyspozycyjności, a z drugiej strony nie oferują elastycznych rozwiązań umożliwiających kobietom-matkom godzenia ról zawodowych i rodzinnych.

Podobnie jak w całej Polsce na terenie WrOF utrzymuje się niekorzystny poziom aktywność zawodowej kobiet. Z danych Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy wynika, że w 2013 roku o 641 osób wzrosła liczba kobiet, które nie podjęły zatrudnienia po urodzeniu dziecka (w styczniu 2013 roku 16 419 kobiet nie podjęło pracy po urodzeniu dziecka, podczas gdy w grudniu 2012 roku 15 778).

Do barier zewnętrznych należą:

Ø  duża konkurencja na rynku pracy,

Ø   brak łatwego dostępu do wiarygodnych informacji o pracodawcach i aktualnych ofertach pracy

Ø  wysokie wymagania pracodawców, którym osoby nieaktywne zawodowo, samodzielnie nie potrafią sprostać.

Nieaktywne zawodowo kobiety doświadczają różnego rodzaju trudności/barier (skutków nieaktywności zawodowej) przy wejściu lub powrocie na rynek pracy. Pomimo niejednolitości grupy nieaktywnych zawodowo kobiet, większość z nich doświadcza tych samych przeszkód utrudniających im powrót na rynek pracy.

Do barier wewnętrznych - skutków nieaktywności zawodowej, zaliczamy:

Øbrak wiedzy, gdzie i jak szukać pracy,

Ø stres przed rozmową z pracodawcą,

Ø brak umiejętności autoprezentacji

Øaktualna sytuacja osobista (nieumiejętność łączenia życia osobistego/rodzinnego i zawodowego).

O zadaniu publicznym „Akademia Pracy z Dzieckiem”

Zadanie publiczne„Akademia Pracy z Dzieckiem”zostało zrealizowane ze środków Ministerstwa Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej w okresie lipiec-październik 2016 r.

Projekt „Akademia Pracy z Dzieckiem” był ofertą przygotowaną w odpowiedzi na potrzeby kobiet z obszaru ZIT WrOF, które mimo dostępu do ofert pracy wrocławskiej aglomeracji, samodzielnie nie są
w stanie konkurować z osobami zawodowo mobilnymi, w tym
z zawodowo mobilnymi mężczyznami. Zadanie umożliwiło również nieaktywnym zawodowo kobietom zapoznanie się z możliwościami podjęcia zatrudnienia w ramach jednej z form opieki nad dziećmi do lat 3. Zadanie było ofertą przygotowaną dla kobiet, które chciałyby połączyć dwa aspekty życia: jeden narzucony im przez społeczeństwo
i uwarunkowania kulturowe, drugi to chęć samorealizacji poprzez podjęcie zatrudnienia.

Działania projektowe miały na celu niwelowanie doświadczanych przez nieaktywne zawodowo kobiety wewnętrznych barier, w tym poprzez wzmocnienie potencjału kobiet wracających na rynek pracy oraz przybliżenie aktywności zawodowej jaką jest samozatrudnienie.

Formy zatrudnienia jakie przybliżaliśmy Uczestniczkom projektu są połączeniem funkcji, jaką pełni kobieta w społeczeństwie – matka/opiekunka – i samorealizacji zawodowej.

Głównym celem zadania publicznego, projektu o nazwie „AKADEMIA PRACY Z DZIECKIEM” było wyrównywanie szans kobiet na rynku pracy oraz wspieranie i wzmacnianie systemu opieki nad dziećmi do lat 3 w myśl zapisów ustawy żłobkowej. Cele ten osiągniemy poprzez umożliwienie uczestnictwa w bezpłatnych formach edukacji (warsztaty, indywidualne poradnictwo zawodowe
i konsultacje psychologiczne) oraz w spotkaniach mentorskich, które spowodują zminimalizowanie barier oraz rozwój kompetencji osobistych, społecznych i zawodowych (ułatwiających wejście lub powrót na rynek pracy) mieszkanek obszaru ZITWrOF.

„Akademia Pracy z Dzieckiem”stanowiła atrakcyjne rozwiązanie, które złożone było z następujących elementów:

Przed rozpoczęciem cyklu działań w ramach Akademii Pracy z Dzieckiem przeprowadzona została rekrutacja uczestniczek. Rekrutacja na warsztaty i spotkania mentorskie prowadzona była m.in. poprzez dystrybucję ulotek informacyjnych oraz publikację ogłoszeń w lokalnej prasie oraz
w Internecie, na bezpłatnych portalach internetowych oraz na stronach internetowych NGO. Podczas każdego z warsztatów i spotkań mentorskich zapewniono poczęstunek oraz materiały szkoleniowe. Uczestniczki warsztatów aktywnie brali udział w dyskusjach, ćwiczeniach warsztatowych oraz indywidualnych spotkaniach z psychologiem i doradcą kariery.   

 Cykl spotkań mentorskich był prowadzony przez ekspertów/praktyków, specjalizujących się w formach opieki nad dziećmi do lat 3, w tym prawnika. Podczas każdego spotkania mentorskiego, Uczestniczki mogły zadać pytania, wziąć udział w dyskusji oraz uzyskać wszelkie informacje na temat możliwości podjęcia pracy jako niania lub dzienny opiekun oraz skorzystania z takich form opieki jako rodzic/opiekun prawny dziecka do lat 3 .

Cykl 10 warsztatów realizowanych w ramach „Akademii” obejmował zarówno zajęcia z psychologiem 

i doradcą kariery, jak również warsztaty ze Specjalistą kreowania wizerunku i Specjalistą równości szans.

Blok warsztatów prowadzonych przez doradcę kariery, w tym: „Twój potencjał – Twoje możliwości” „Praca w opiece – opieka w pracy”, „Idealna kandydatka” i „Aplikacja doskonała”, pozwolił na zniwelowanie barier poprzez podwyższenie poziomu wiedzy o specyfice lokalnego rynku pracy, uświadomienie uczestniczkom tkwiącego w nich potencjału, wyposażenie w wiedzę o metodach
i narzędziach poszukiwania pracy oraz zwiększenie umiejętności autoprezentacji.

Warsztaty prowadzone przez psychologa, w tym: „Kobieta – mama – opiekunka”, „Asertywność
w spódnicy”, „Nerwy na wodzy” i „Gotowa na zmiany!” ograniczyły bariery nieaktywnych zawodowo kobiet, dzięki podniesieniu umiejętności interpersonalnych – w tym asertywności, wyposażeniu uczestniczek w umiejętność zarządzania czasem i budżetem domowym oraz umiejętność godzenia ról zawodowych i rodzinnych, wypracowaniu skutecznych metod radzenia sobie ze stresem i przyczynią się do zwiększenia ich otwartości i pewności siebie.

Podczas warsztatu „Szklany sufit – prawda czy mit” uczestniczki zdobyły niezbędną wiedzę na temat wagi pracy zawodowej w życiu kobiety,  równościowego podejścia do pełnienia ról społecznych kobiet
i mężczyzn oraz zapoznają się z pojęciami z zakresu gender studies.

Warsztat „Twój wizerunek Twoją wizytówką” wyposażył uczestniczki w umiejętność kreowania swojego wizerunku, adekwatnego do rozmaitych sytuacji zawodowych i społecznych, zwiększając poczucie własnej wartości.

W każdym warsztacie zrealizowanym w ramach zadania uczestniczyło 12 pań.

Zrealizowane w projekcie Spotkania mentorskie zwiększyły wiedzę uczestniczek dotyczącą dostępnych form opieki nad dziećmi do lat 3 w myśl ustawy z 4 lutego 2011r. zarówno pod kątem podjęcia działań zmierzających do podjęcia zatrudnienia w tym obszarze, jak również w zakresie powierzania dziecka
w ramach wybranej formy opieki. Spotkania tez zwiększą również ich pewność siebie, pozwolą na wymianę doświadczeń w zakresie sprawowania opieki nad dziećmi do lat 3 i zapewnią praktyczną pomoc w podjęciu decyzji o dalszych krokach zawodowych.

Ewaluacja ankiet zebranych wśród uczestniczek warsztatów wykazała wysoki stopień zadowolenia uczestniczek oraz przydatność poruszanych zagadnień. Uczestniczki zadeklarowały także chęć udziału w przyszłości w podobnych przedsięwzięciach organizowanych przez Fundację Wsparcia Społecznego.

W ramach zrealizowanego zadania publicznego  uczestniczki  skorzystały również z indywidualnego wsparcia psychologa (indywidualna praca psychologiczna). Indywidualna praca psychologiczna obejmowała m.in. przeprowadzenie indywidualnej diagnozy psychologicznej ( w tym opracowanie i analizę wyników) i indywidualną pracę psychologiczną. W ramach tej formy wsparcia udzielono 40 godzin konsultacji z psychologiem. Także konsultacje indywidualne z doradcą kariery cieszyły się dużym powodzeniem. Podczas konsultacji Uczestniczki mogły zweryfikować swoje plany zawodowe oraz stworzyć dokumenty aplikacyjne.

   Jako pomysłodawcy i organizatorzy na łamach niniejszego Raportu pragniemy podziękować Ministerstwu Rodziny, Pracy i Polityki Społecznejza współfinansowanie zadania publicznego pod pt. Akademia Pracy z Dzieckiem, zaś uczestniczkom zajęć w Akademii i uczestnikom  Seminarium życzymyniesłabnącej wiary    w swoje możliwości, determinacji w realizacji celów oraz  pogody ducha!

Zarząd i Pracownicy Fundacji Wsparcia Społecznego